آسيب شناسي روند قيمت گذاري و تعيين نرخ كالا و خدمات
- توضیحات
- دسته: قلم مدیر
- بازدید: 389
آسيب شناسي روند قيمت گذاري و تعيين نرخ كالا و خدمات
از جمله اهداف تمامی سیاستگذاران اقتصادی و مدیران اجرایی کشور، دستیابی به ثبات اقتصادی و عدم وجود نوسانات شدید در اقتصاد کلان کشور است. سه شاخص اصلی مدنظر کارشناسان جهت ارزیابی ثبات اقتصادی عبارت است از سنجش میزان رشد اقتصادی، نرخ تورم و میزان بیکاری؛ لذا توجه به موضوع قیمت کالا و خدمات و همچنین آسیبشناسی آن از نکات حائز اهمیت در این خصوص برشمرده میشود که به برخی از آنها به شرح ذیل اشاره میگردد:
توليدکنندگان به لحاظ تأمين مواد اوليه و همچنین نوسان قيمت مواد اوليه غالباً دچار مشكلات و چالشهای جدی هستند لذا سعي ميكنند با افزايش قيمت محصولات، بخشی از مشکلات خویش را کاهش داده یا حداقل به حلقههاي بعدي منتقل نمايند که در اکثر موارد ضرر اين موضوع توسط مصرفكنندهی نهایی كه با تلاطم قيمت نهایی دست به گريبان است و نیز متصدي خردهفروش که موظف به رعایت قیمت مصوّب و در معرض بازرسی میدانی است، پرداخته میشود.
- نرخ غیررسمي دلار که بازاريان بر اساس آن به قيمتگذاري کالا و خدمات خود ميپردازند غالباً متفاوت و بالاتر از قيمت دلار نيمايي و صرافي و... است که این امر باعث مغايرت بين نرخ كالا از منظر دستگاههاي دولتي با نرخ اعلام شده از سوی فعالان بازار، میگردد.
- مردم و متصديان صنفی مشاهده ميکنند در طول هر سال نرخ بسیاري از كالاها و خدمات همانند خودرو، طلا، لوازم خانگي، لوازم يدكي، قيمت زمين و اجارهبها و... بيمحابا و بعضاً افسارگسیخته افزايش مييابد حال آنكه برخورد قاطعي از سوي دولت و نهادهاي نظارتي در مقابله با آن صورت نميپذيرد، لذا این امر باعث خواهد شد متصديان صنفی نيز بر تخلّف گرانفروشي، قيمت سازي و افزايش نرخ كالا و خدمات خود، تهييج شوند.
- بخش غالب كالاهاي اساسي که دولت محترم بر کنترل قیمت آنها متمرکز است، مواد غذايي هستند؛ اقلامی كه تكتك مردم با آن سر و كار داشته و افزايش قيمت آن را به سرعت و عيني، لمس و درك ميكنند. لذا به محض افزايش قيمت اقلامي همچون شكر، برنج، حبوبات، صيفيجات، ميوه، روغن، آرد و... يك تورم انتظاري در كل جامعه شكل ميگيرد. يعني تغيير نرخ اقلام مذکور (كه طي سالهاي اخير، مكرراً هم با رشد قيمت مواجه بودهاند) منجر به افزايش قيمت در كل كالاها ميشود زیرا همهي سرپرستان خانوار، سعي در جبران گراني مواد غذاييشان از طریق افزایش نرخ کالا و خدمات خویش دارند. بر همین اساس، تا زمانی که نرخ اقلام مورد اشاره به ثبات نرسد، انتظار کنترل تورم، امری دور از انتظار است.
- مسئولین اجرایی به بهانههاي مختلف همانند: "آرامش بازار شب عيد"، "آرامش بازار ماه مبارک رمضان"، " آرامش بازار قبل از انتخابات"، "آرامش بازار در ابتداي تشكيل دولتها" و...، انتظار دارند قيمتها اجباراً ثابت بماند حال آنكه هزینههای اجارهبها، رشد قيمت مواد اوليه، تعميرات، استهلاك و... دائماً در حال نوسان و اعمال ضرر براي توليدكننده، توزيع كننده و فروشنده است. لذا فنر سركوب قيمتها به مدت طولانی دوام نياورده و هر چند ماه یکبار، بيمحابا بالا ميرود و موج تورم انتظاري جديدي شكل ميگیرد كه پي در پي، به رشد قيمتها منجر ميشود.
- علیایّحال مجموعهای از عوامل فوقالذکر و سایر موارد مشابه که تماماً به طور مستقیم یا غیرمستقیم متاثر از تبعات منفی سرمایههای سرگردان و خلقپولهای بدون پشتوانه هستند باعث ميگردند به طور مستمر در كشور، نوسان قيمت در كالا و خدمات وجود داشته باشد؛ و همین امر باعث میشود تشكّلهای صنفی در مقابل پذيرش نرخ ثابت کالا و خدمات، مقاومت كنند یا اگر به نحوي مجبور به پذيرش شوند، از طریق ترفندهایی نظیر عرضهی قطرهچكاني، كاستن از كيفيت، تباني با دلالان جهت برهمزدن عرضه و تقاضا و...، بازار را به هم ريخته و دولت را جهت آزادسازي قيمت و يا رشد مستمر قيمتها، تحت فشار قرار دهند.
جمعبندی موارد فوقالذکر بیانگر آن است که ریشهی پنهان تمامی موارد که زمینهساز رونق دلالی، تورّم و چرخهی دومینو گونهی افزایش قیمتها در کشور است،
وجود نقدینگی سرگردان و رشد مستمر این نقدینگی به نفع فعالیتهای غیرمولّد اقتصادی (دلالی) میباشد. بر همین اساس شایسته است طی یک جراحی اقتصادیِ موثر، ریشهی اصلی تورّم و اِخلال اقتصادی در کشور که "خلقِ پولِ بدون پشتوانه توسط بانکها" است از بین برده شود. در واقع اگر بانکها از وضعیت خسارتبار فعلی خارج شوند، نهتنها ثبات اقتصادی در کشور مستقر میشود بلکه به واسطهی دستاوردهای مثبت دیگری نظیر حفظ ارزش پول ملی، حذف فعالیتهای سوداگرانه و دلالي، مزیتدارشدن تولید و...، رونق در اقتصاد کشور حاصل شده و انگیزهای برای کسب سود از راه تخلّف در قیمت و گرانفروشی و ... باقی نمیماند و در این صورت، رقابت تمامی فعالین اقتصادی بر ارائه کالا و خدمات با بالاترین کیفیت و ارزانترین قیمت قرار خواهد گرفت.
هرگونه کپی برداری فقط با قید منبع مجاز می باشد.