bazresiasnafisf.ir

آیا می دانید ...؟ : جبران خسارات وارد شده به واحد صنفی در اثر تعطیل غیرموجه با مجوز اتحادیه یا مراجع دیگر، به استناد نظر کمیسیون نظارت، برعهده دستور دهنده است.

ضرورت توجه به صنایع سورتینگ و بسته¬بندی محصولات کشاورزی

بازار دائمی و تقاضا برای مصرف محصولات کشاورزی در تمام فصول، اهمیت دستیابی به روش­هایی جهت حفظ و نگهداری بلندمدت این محصولات را دو چندان نموده است. صنایع سورتینگ و بسته­بندی، می­توانند با اجرای اقداماتی بر روی محصولات مذکور، پاسـخگوی اینگونه چالش­ها بوده و از هدررفتن سرمایه­های کشاورزان داخلی و افزایـش نرخ واردات فرآورده­های کشاورزی به کشـور جلوگیری نمایند.

در همین راستا، فرآیند سامان­دهی مبتنی بر دسته­بندی و بسته­بندی کالا را اصطلاحاً سورتینگ می‌نامند که اجرای آن بر روی محصولات کشاورزی اقداماتی نظیر درجه­بندی و جداسازی میوه‌ و صیفیجات با توجه به شکل، اندازه و رنگ آن­ها را شامل می‌شود. عملیات سورتینگ می­تواند توسط نیروی انسانی صورت پذیرد لیکن کمک­گرفتن از روش­های هوشمند و بهره­گیری از دستگاه­های اتوماتیک، قطعاً نتایج مطلوبتری را به دنبال خواهد داشت به نحوی که در بازارهای میوه و تره­بارِ کشورهای پیشرفته، تقریباً تمامی انواع میوه و سبزی به صورت سورت و لیبل­گذاری شده عرضه می­شود که این موضوع سبب تشخیص آسان­تر کیفیت محصول توسط مشتری شده و توزیع و فروش منظم­تری را به دنبال خواهد داشت.

اهمیت بهره­گیری از صنایع سورتینگ و بسته­بندی زمانی دوچندان می­شود که بدانیم طبق برخی آمارهای موجود، 16 درصد از محصولات زراعی و حدود 28 درصد از تولیدات باغی کشورمان در مراحل مختلف تولید تا مصرف از بین رفته و به ضایعات تبدیل می­شود که این مقدار ضایعات، معادل محصول تولید شده

در سطحی معادل یک میلیون هکتار یعنی 11 درصد سطح زیرکشت محصولات آبی کشورمان است حال آنکه بوسیله­ی صنایع سورتینگ و بسته­بندی، امکان جلوگیری از بخش قابل­توجهی از حجم ضایعات مذکور وجود دارد.

 قطعاً همه ما با این صحنه مواجه شده­ایم که متصديان خرده­فروش میوه و سبزی، برخی از صیفی‌جات مانند کاهو را برگ­برگ نموده و بخشی از آن را دور می­ریزد تا ظاهر محصول، خوش‌فرم و مشتری­پسند به نظر برسد! وجود سطل‌ها و جعبه‌های بزرگ مستقر در جلوی اينگونه واحدهای صنفی که لبریز از میوه‌ و صيفي‌جات فاسد، گندیده و غيرقابل استفاده می­باشد، نمونه­ای دیگر بر این مدعاست. اين امر در حالي است كه برای توليد انواع ميوه و صيفي، مقدار زیادی آب، کود، سموم دفع آفات، نیروی انساني، زمان و ... هزینه ‌گردیده و جبران این خسارات، غیرممکن است.

الزام به سورت و بسته‌بندی محصولات کشاورزی پیش‌ از عرضه به بازار، مزیت‌های ذيل را در پی دارد:

  1. حذف محصولات بدون كيفيت: از آنجا که شرکت‌های سورت و بسته‌بندی داراي واحد كنترل كيفيت بوده لذا محصولات، پيش از عرضه از لحاظ سلامت و كيفيت، مورد بررسي قرار مي‌گیرند و ميوه‌ یا صیفی­های لك‌دار و خراب که منجر به سرايت فساد به ساير اقلام مجاور مي‌گردند را جداسازي می­نمایند تا از توسعه ضايعات در محصولات سالم جلوگيري شود، یا از آنجا که استفاده بيش از حد كود‌هاي شيميايي سبب كاهش ماندگاري ميوه و صيفي مي‌گردد، واحد كنترل كيفيت شرکت‌های سورت و بسته‌بندی، بارهاي ناسالم را از چرخه توزیع خارج نموده و مانع ارسال آن برای مصرف­كننده مي‌گردند.

 پیشگیری از آسیب به محصولات کشاورزی هنگام حملونقل: بسته­ بندی محصولات کشاورزی به صورت سورتینگ باعث می­گردد وزن میوه‌ها به طور متعادل در جعبه پخش شده و از لهشدن، ترک­خوردگی و فشار بیش از حد به میوه‌ها در حین حمل و نقل، جلوگیری ‌شود.

  1. افزایش ماندگاری محصول: جداسازي محصولات نامرغوب از سایر اقلام موجود، سبب افزايش ماندگاري محصولات مي‌گردد. مُضاف بر اینکه در صورت بسته‌بندي وكيوم و جلوگيري از نفوذ هوا به داخل بسته محصول، رطوبت ميوه يا صيفيجات حفظ شده و عمر آن­ها افزايش مي‌یابد. 
  2. سهولت در تعيين نرخ محصول و صادرات آن­ها: در بازار­های بين­المللیِ محصولات كشاورزي، هر كالا داراي استاندارد كيفيت معینی است و بر همين اساس، محصولات در مرحله سورتينگ، كدگذاري شده و كيفيت‌ محصولات قابل تشخيص و در قيمت‌گذاري آن­ها مورد استفاده قرار مي‌گیرد که تمامی این موارد، پیش­نیاز صادرات محصولات کشاورزی محسوب می­شود. این امر در حالی است که یکی از مشکلات اصلی در قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی و همچنین وقوع تخلف گران‌فروشی اقلام مذکور، فقدان استاندارد مشخص جهت تفکیک و رتبه­بندی محصولات و عدم درج این كيفيت بر روي بسته‌بندي­ها می‌باشد.

 اشتغال‌زایی: ارزش افزوده و درآمد قابل­توجه ناشی از صنعت بسته‌بندي می­تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم، صرف اشتغال­زايي جدید در بخش صنایع و کشاورزی کشور شود. بر اساس آمارها در سال ۲۰۱۲ ارزش افزوده ناشی از صنعت بسته‌بندی در سه کشور آمریکا، چین و ژاپن بیش از ۲۲۰ میلیارد دلار برآورد شده که بیانگر ظرفیت عظیم اقتصادی نهفته در صنعت بسته­بندی و فرصت اشتغال­زایی بالای آن ‌است لیکن در حال حاضر، سهم این صنعت در اقتصاد کشور چه به لحاظ تولید سرمایه داخلی و چه به لحاظ ارزآوری، مطلوب نیست.

  1. مدیریت تولید پایدار محصولات کشاورزی: با سورت و بسته‌بندي میوه و صیفی، آمار محصول سالم عرضه شده به بازار مشخص مي‌باشد و همين امر سبب برنامه‌ريزي جهت توليد پايدار كالا مي­گردد. بعلاوه ميزان ضايعات و محصولات نامرغوب توليد شده نيز مشخص مي‌شود كه مي­توان جهت حداقل رساندن آن، برنامه‌ريزي نمود.
  2. كاهش هزينه‌هاي درماني: عرضه محصولات ناسالم مواد غذايي به دلیل وجود بیش از حد سموم و كودهاي شيميايي، سبب ايجاد صدمات زيان‌باري به بخش سلامت کشور می­شود که به دلیل توضیحات ارائه شده قبلی، توسعه صنعت سورت و بسته­بندی می­تواند به کاهش اینگونه آسیب­ها و خسارات، کمک کند.

 همچنین بایستی توجه داشت یکی از علت­های مهم عدم توسعه صنعت سورتینگ در ایران، اقتصاد و کشاورزی خرده­مالکی در این بخش بوده است که باعث شده هزینه جهت سورت و بسته­بندی نمودن محصولات چه برای تولیدکننده و چه برای مصرف­کننده، بصرفه نباشد. از دیگر علل عدم توسعه این صنعت در کشور، کشاورزی سنتی (غیرگلخانه­ای) بوده است. در واقع وقتی تولیدکننده­ای سرمایه‌­گذاری قابل­توجهی را برای صنعت سورت و بسته­بندی اختصاص می­دهد ناچاراً بایستی جهت تامین هزینه‌ها و سودآوری، دائماً و به صورت مستمر در حال تولید باشد و این برای کشاورزانی که فقط تولیدات فصلی و محدود دارند (کشاورزی غیرگلخانه­ای)، توجیه اقتصادی ندارد.

یکی دیگر از مشکلات، نبود متولّی معینی برای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در صنعت بسته‌بندی کشور است. در حال حاضر، هیچ دستگاهی به صورت فعالانه، هدایت و نظارت بر بخش صنعت بسته‌بندی کشور را در دست ندارد و برنامه‌ای منسجم برای سامان­دادن به وضعیت صنعت بسته‌بندی کشور و جذب سرمایه‌ها در این زمینه وجود ندارد. 

در همین راستا توجه به راهکارهای ذیل، شایسته توجه است:

-       شراکت کشاورزان در قالب تعاونی با تعداد نفرات زیاد جهت بالابردن انگیزه و توان مالی آنها. مضاف بر این اگر چندین تعاونی منطقه‌ای بتوانند با یکدیگر شراکت نموده و فعالیتی در سطح انبوه و تخصصی را سامان دهند بسیار مطلوبتر خواهد بود. حتی تعاونی­های مورد اشاره می‌توانند نظر یک یا چند سرمایه‌گذار را به شکل شراکتی جلب نموده و با سهیم نمودن آنان، هم نفع کشاورزان حاصل شود و هم سود افراد سرمایه‌گذار تضمین گردد.

 -       حمایت دولت از شرکت­های دانش­بنیان که کشور را از تکنولوژی ماشین­آلات مورد نیاز در بخش سورت و بسته­بندی بی­نیاز می­کنند و همچنین حمایت از صنعتگران داخلی که اقدام به تولید این نوع تجهیزات می­نمایند.

-       الزام به تجهیز تمامی میادین میوه و تره­بار شهرهای مختلف کشور به دستگاه­های سورتینگ میوه و سبزی.

-       گسترش آموزش و ترویج انواع تجهیزات سورتینگ محصولات کشاورزی در بین کشاورزان از طریق برگزاری انواع دوره­های کوتاه­­مدت و بلندمدت، فیلم­های آموزشی ترویجی.

-       فرهنگ­سازی در بین عموم مصرف­کنندگان شهری در راستای مصرف محصولات سورت و درجه­بندی شده.

 

هرگونه کپی برداری فقط با قید منبع مجاز می باشد.